Ako'ng gipalingkod si Noy Lito kay gikapoy na siya'g barog. Usa na ka Senior Citizen si Noy Lito, 94 na ang katuigan. Pagkahuman, ako'ng gihinlo ang talad tungod sa gakampat nga mumho kay takna atol pagkahuman sa paniudto. Gabagulbol si Noy Lito tungod kay ang mga batan.on karong panahona kanunay na lang gakalas.kalas, wala na mahatagi'g importansya sa pag tigom og dagitab ug pagkaon. Nakahinumdom pa siya sa katong mga adlaw'ng kawad.on sa iyahang mga ginikanan, kay tungod sa panahon sa gubat batok sa mga Hapon.

Nalibog si Noy Lito, na ngano ang mga tawo sa Luzon karon duna'y kalagot ug kahadlok sa mga Intsik. Si Noy Lito aduna'y kaliwat nga hiyong kay ang iyahang inahan usa ka Intsik. Ingon sa mga taga amihanan nga dunay laraw ang mga Intsik nga musakop sa tibuok kapupud.an ug kita nga himuong probinsya. Ang ingon sa iyahang ginikanan, sa katong wala pa daw nisugod ang mga Hapon dinhi sa kapupud.an, ang mga tawo sa Manila duna'y katingala ngadto sa mga Hapon. Wala sila nakaamgo sa laraw sa Hapon nga musulong ngari sa kapupud.an.

Dili ba tungod kay nakit.an sa mga Tagalog ilang nawong ngadto sa mga Intsik? Nga mura ba'g samin, kay lagi kining mga Intsik gaingon sila nga sila kuno'y tag.iya sa mga pulo sa West Philippine Sea. Kun ato ni'ng ituki, makaingon ta nga kining mga Tagalog mura'g nakatag.iya sa tibuok kapupud.an? Kay lagi, abi nila'g sa ilaha man nakabasi kining pinulongang sa Pilipino. Sa ato pa, kitang mga Bisaya, atong itan.aw nga ang Tagalog sama ra's mga hiyong, kay sila man ang hawod dinhi, ilaha na lang tanan.

Sama sa Intsik, kita'ng mga Bisaya, nahulog nga ubos sa mga Tagalog. Kita, sayon.sayonon lang nga tawgon og taga probinsya o taga bukid. Hinuon, nindot man sad nga taga bukid kay tinuoray nga hayahay atong kahimtan dinhi sa pagkakaron, apan lang sa matag adlaw'ng punsisok sa dalan. Ngano'ng pugson man jud nila ilang baduy nga pinulongan dinhi kanato? Aduna pu'y dako'ng kalihokan nga babagan sa mga elitistang Tagalog kining MTB-MLE kay kuno makadaot sa mga bata, nga dili na kuno sila kabansay manulti og Ininglis tungod ana. Mas dako tingali'g kadaot ang panulun.ang Filipino kaysa kining MTB-MLE kay kining Filipino man gud usa ka dako'ng wala'y pulos ug dako'ng kalas sa takna. Gawas na lang kon hilig jud ang bata mutan.aw og balita gikan sa Manila o Tagalog nga drama, kana pasagdi na lang.

Naa'y director nga hilas og bakasi, kay kuno, dili daw ni "Pinoy" alang kaniya. Ang ngalan kay Erik...ambot kalimot na ko's iyahang binansagan. Kining mga panuway'ng gipang siyagit sa mga taga amihan, ila pa lang na igahin ngadto sa buluhatong produktibo, hayahay na unta sila'g kinabuhi karon.